شهریههای نجومی نمود عمیقتر شدن گسست طبقاتی در ایران است.
به گزارش کانون حقوق بشر ایران، شکاف طبقاتی در کشور آنچنان عمیق شده که بنا به نظر برخی از کارشناسان این شکاف تبدیل به گسست طبقاتی شده است. این گسست طبقاتی در آموزش و پرورش خود را با شهریههای نجومی نشان میدهد. در برخی از مدارس غیر انتفاعی شهریههای نجومی تا بیش از ۱۰۰ میلیون تومان نیز از دانشآموزان اخذ شده است. این مبلغ تنها مربوط به شهریه مدرسه بوده و برای سرویس ایاب و ذهاب، غذا، اردو و… مبالغ هنگفت دیگری نیز دریافت میشود.
گسست طبقاتی در آموزش و پرورش را میتوان در موفقیت دانشآموزان در کنکور بررسی کرد. روزنامه ستاره صبح در این رابطه مینویسد:
«این اتفاق فاصله طبقاتی و تبعیض در ورود افراد به دانشگاه را نشان میدهد. یعنی پولدارها میتوانند به دانشگاههای دولتی راه یابند، اما افراد کم درآمد از چنین امکانی برخوردار نیستند. گفتنی است که افراد برتر در کنکور سال گذشته 29 نفر از مدارس استعدادهای درخشان، 9 نفر مدارس غیرانتفاعی و یک نفر مدارس نمونه دولتی بودند! به گفته علی اصغر فانی، وزیر پیشین آموزش و پرورش یکمیلیون و ۷۰۰ هزار دانشآموز در کشور در مدارس غیرانتفاعی و ۱۳ میلیون دانشآموز در مدرسه دولتی درس میخوانند. شگفت آنکه غیر دولتیها به دانشگاههای معتبر راه مییابند.»
مدارس غیر انتفاعی کانال ورود به دانشگاه
سران حکومت با تاسیس مدارس غیر انتفاعی مدعی بودند که میخواهند مقداری از بار هزینههای آموزشی را از دوش مدارس دولتی بردارند. اما در عمل این اقدام به معنی سرقت آینده دانشآموزانی است که در مدارس دولتی تحصیل میکنند. طبق آمار منتشره بیشترین قبولی در دانشگاههای دولتی مربوط به دانشآموزانی است که در مدارس غیرانتفاعی تحصیل میکنند. این در حالی است که آنها کمتر از ۱۲ درصد کل دانشآموزان شرکت کننده در کنکور را شامل میشوند.
پرداخت شهریههای نجومی از ۶۰ تا ۱۰۰ میلیونی برای کارگری که حقوق ماهیانه وی نزدیک به ۷ میلیون تومان است قابل تصور نیست. ۵ دهک پایینی اجتماع ناگزیر بایستی کودکان خود را راهی مدارس دولتی کنند. کمبود فضای آموزشی، کمبود معلم و… باعث پایین آمدن سطح علمی این مدارس شده است.
براساس آزمون بینالمللی پرلز دانشآموزان ایرانی در توانایی تحصیلی نمره ۴۱۳ را کسب کردهاند. طبق استانداردهای این آزمون توانایی دانشآموزان ایرانی پایین محسوب میشود. مدارس ایران، طبق برآورد این موسسه در انتهای جدول قرار دارند.
وضعیت نابههنجار مدارس دولتی
روزنامه جوان وضعیت نابههنجار مدارس دولتی را اینگونه توصیف کرده است:
«مدتهاست با تکشیفتیشدن مدارس، ظرفیت مدارس دولتی به شکل محسوسی کاهش پیدا کرده و از طرف دیگر به دلیل بی توجهی دولتهای گذشته در استخدام معلمان و همزمان با فرارسیدن موعد بازنشستگی بخش قابلتوجهی از آموزگاران وزارت آموزش و پرورش همزمان با دو بحران نیروی انسانی و فضای فیزیکی روبهرو شود که موجب شده کلاسهای شلوغ در بسیاری از نواحی آموزش و پرورش تبدیل به رویه معمول شود.»
به این ترتیب گسست اجتماعی در آموزش پرورش باعث هر چه بیشتر شدن فاصلههای طبقاتی در جامعه نیز شده است. فرزندان خانوادههایی که توان پرداخت شهریههای نجومی را ندارند محکوم به بازماندن از ادامه تحصیل درهمه مقاطع تحصیلی میباشند. این گسست در مقاطع بالاتر تحصیلی خود را بیشتر نشان میدهد.
بسیاری از فارغ التحصیلان دوره کارشناسی بدلیل نداشتن توان مالی و نبود انگیزه از ادامه تحصیل منصرف میشوند. آنها جذب بازارهای کاری میشوند که چندان هم به رشته تحصیلیشان ارتباطی ندارد. اما فرزندان دهکهای بالای جامعه با استفاده از رانت مدارس غیرانتفاعی، موفق به کسب مدراک تحصیلی بالاتری میشوند.
جوانان بالاترین سرمایه هر کشور
حوزه آموزش درکشورهای درحال توسعه، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. زیرا دانشآموزان و جوانان هر کشور مهمترین سرمایه آن محسوب میشوند. در آن کشورها از شهریههای نجومی خبری نیست. این کشورها از هیچ امکانی برای افزایش سطح علمی دانشآموزان خود فروگذار نیستند.
اما در این حاکمیت هیچ توجهی به آینده سرمایههای کشور نمیشود. تفکر پولی حاکم بر آموزش و پرورش باعث تنزل جایگاه معلمان و به تبع آن دانشآموزان شده است. سران حکومت در چنبره بحرانها تنها به فکر چپاول بیشتر سرمایههای مردم ایران هستند. این تفکر را میتوان در شهریههای نجومی برای آموزشی که بایستی رایگان باشد جستجو کرد.
این تفکر، نشان از بنبست استراتژیک حکومت دارد و باعث رویگردانی دانشآموزان از آن شده است. نقش تاثیرگذار آنها در اعتراضات مهر و آبان و حجم بالای دستگیری دانشآموزان در اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ نشان دهنده پایگاه اندک حکومت در بین جوانان و دانشآموزان است. دانشآموزان نیز مانند سایر اقشار مردم بهخوبی درک کردهاند، تنها راه تغییر این وضعیت یک تغییر اساسی در ساختار حکومتی حاکم است.
باید همواره بهیاد داشت بدنه اعتراضات در سالهای اخیر جوانان و دانشآموزان بودهاند. آنها با شروع اعتراض مدرسه را به میدان اعتراض برعلیه این حاکمیت تبدیل کردهاند. این خود بزرگترین خطر برای سران حکومت محسوب میشود.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / توییتر / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
Discussion about this post